Vorige week stond Puck uit de Dichters- en Vogelbuurt om half twee ’s nachts in haar keuken. Haar keukenkraan lekte zo hard dat het water niet meer druppelde, maar stroomde. “Ik hoorde dat getik al een paar dagen, maar dacht: dat komt wel goed,” vertelde ze toen ik twintig minuten later bij haar voor de deur stond. Die avond heeft ze geleerd wat veel Heemstedenaren pas ontdekken als het te laat is: een kleine lekkage lost zichzelf nooit op.
En dat tikken? Dat is je kraan die om hulp vraagt.
Waarom lekkende kranen in Heemstede juist nu opspelen
Oktober is traditioneel de maand waarin ik het drukst ben met kraanreparaties. Na een zomer waarin je buitenkraan overuren heeft gedraaid en voordat de winter toeslaat, beginnen kraanleertjes en O-ringen massaal op te geven. In wijken als Zandvoortselaan En Berkenrode En Omgeving, waar villa’s uit de jaren 1920-1960 naast moderne serviceflats staan, zie ik dit patroon elk jaar terugkomen.
Die oudere villa’s hebben vaak nog originele koperen leidingen. Prachtig vakmanschap, maar na tachtig jaar krijg je te maken met materiaalvermoeidheid. In de nieuwere appartementen uit de jaren zeventig en tachtig is het juist andersom: daar zijn de kunststof onderdelen sneller versleten door kalkafzetting.
Tussen haakjes, Heemstede heeft relatief zacht water met gemiddeld 8 dH. Dat is gunstig vergeleken met Zuid-Limburg waar ze 15 dH hebben, maar ook bij ons zie ik regelmatig kalkproblemen bij mensen die hun kranen nooit onderhouden.
Wat dat tikken je eigenlijk vertelt
Laten we beginnen bij het begin. Een lekkende kraan maakt geluid, en elk geluid vertelt een verhaal:
- Tikken of druppelen: Je kraanleertje is versleten. Dit is de meest voorkomende oorzaak en gelukkig ook het makkelijkst op te lossen.
- Sissen: De O-ring is kapot of verkeerd gemonteerd. Dit hoor je vooral bij eenhendel mengkranen.
- Kraken bij draaien: Je keramische schijven zijn beschadigd, vaak door zandkorrels in het water.
- Bonkend geluid: Waterslag door te hoge druk. Dit vereist meestal professionele hulp.
Bernd uit de Glip belde me vorige maand omdat zijn badkamerkraan een “raar sissend geluid” maakte. Zijn huis dateert uit 1985, de periode waarin Merlenhoven werd gebouwd met moderne PE-systemen. Bleek dat de monteur bij de laatste renovatie de verkeerde O-ring had gebruikt, NBR in plaats van EPDM. Na tien jaar was die gewoon opgegeven.
De echte kosten van uitstellen
Hier wordt het interessant. Een druppelende kraan lijkt onschuldig, maar verspilt gemiddeld 1100 liter water per jaar. Bij de huidige waterprijzen kost dat je zo’n €3,50 per jaar. Niet dramatisch, denk je misschien.
Maar dan gebeurt wat er bij Puck gebeurde. Die paar druppels per minuut werden tien druppels. Toen twintig. En op een nacht ging het helemaal mis. Het water stroomde over haar aanrecht, liep tussen de voegen door en veroorzaakte vochtschade aan de kast eronder. Haar verzekering dekte de schade gelukkig, maar alleen omdat ze kon aantonen dat de lekkage plotseling was ontstaan.
Want hier komt de verrader: verzekeraars dekken geen schade door achterstallig onderhoud. Als je maandenlang dat getik hebt genegeerd en er uiteindelijk waterschade ontstaat, kun je met lege handen staan. Gemiddelde waterschade door een lekkende kraan? Tussen de €1000 en €5000.
Wanneer kun je het zelf oplossen
Goed nieuws: in veel gevallen kun je een lekkage kraan Heemstede zelf verhelpen. Je hebt geen jarenlange ervaring nodig, wel wat geduld en het juiste gereedschap.
Benodigdheden voor kraanleertje vervangen:
- Nieuwe kraanleertjes (€0,50-5 per stuk bij de bouwmarkt)
- Verstelbare sleutel of waterpomptang
- Schroevendraaier (plat of kruiskop, afhankelijk van je kraan)
- Oude doek om water op te vangen
- Eventueel: siliconevetspray voor soepele montage
Draai eerst de hoofdkraan dicht. Die vind je meestal onder de wasbak, achter het toilet of in de meterkast. Open daarna de kraan volledig om restwater af te voeren.
Schroef de kraankop los. Bij traditionele kranen zit daar vaak een sierdopje overheen, wrik dat er voorzichtig af met een platte schroevendraaier. Onder de kraankop zie je het kraanleertje, een rubberen schijfje van een centimeter of twee.
Vervang het kraanleertje en draai alles weer vast. Niet te strak, want dan beschadig je het nieuwe leertje meteen. Draai de hoofdkraan weer open en test of de lekkage is verholpen.
O-ring vervangen bij eenhendelmengkraan
Moderne eenhendelmengkranen werken anders. Die hebben geen kraanleertjes maar cartridges met O-ringen. Het principe is vergelijkbaar, maar je hebt vaak een inbussleutel nodig om de hendel los te krijgen.
Wim uit Brandwijck probeerde dit zelf en belde me daarna toch. “Ik kreeg die cartridge er wel uit, maar wist niet welke O-ring ik nodig had,” zei hij. Dat is een veelvoorkomend probleem. Er zijn tientallen maten en materialen, en de verkeerde keuze betekent dat je over zes maanden opnieuw begint.
Mijn advies: neem de oude cartridge mee naar de bouwmarkt. De medewerkers daar kunnen meestal precies zien wat je nodig hebt.
Wanneer bel je toch een loodgieter
Volgens mij zijn Heemstedenaren best handig, maar sommige situaties vragen om professionele hulp. Bel direct als:
- De lekkage niet stopt na het dichtdraaien van de hoofdkraan
- Je waterdruk plotseling veel hoger of lager is dan normaal (normaal is 2-4 bar)
- Er water uit de muur komt in plaats van uit de kraan
- Je bonkende geluiden hoort in de leidingen
- De kraan vastgedraaid zit door kalk of roest
Bij Puck was het duidelijk een spoedgeval. Binnen dertig minuten stond ik bij haar, had ik de watertoevoer afgesloten en de beschadigde cartridge vervangen. Totale kosten: €145 inclusief avondtoeslag. Haar verzekering dekte dit volledig omdat het om acute schadebeperking ging.
Trouwens, als je belt voor een lekkende kraan, krijg je binnen dertig seconden een offerte. Geen verrassingen achteraf, en ik geef tien jaar garantie op het werk.
Preventief onderhoud scheelt hoofdpijn
Hier komt de wijsheid van 25 jaar loodgieterservaring: de beste reparatie is die je nooit hoeft te doen.
Elke herfst krijg ik dezelfde vraag: “Moet ik nog iets doen voordat de winter begint?” Het antwoord is ja. Controleer je kranen op vroege signalen:
- Draait de kraan stroef? Smeer de schroefdraad in met siliconevetspray
- Zie je kalkafzetting rond de uitloop? Ontkalken voorkomt verstoppingen
- Hoor je een zacht tikken? Vervang nu het kraanleertje, niet over drie maanden
- Staat er water onder de wasbak? Check de koppelingen en O-ringen
In Zandvoortselaan En Berkenrode En Omgeving doe ik elk jaar tientallen preventieve checks. Vooral in de serviceflat Rozenburgh, waar centrale systemen individuele CV-installaties voeden, is preventie cruciaal. Eén lekkende kraan op de vijfde verdieping kan schade veroorzaken aan drie onderliggende appartementen.
Materiaaladvies voor Heemstede woningen
De keuze van je kraanleertje hangt af van je woning. In de oudere villa’s met koperen leidingen adviseer ik NBR rubber kraanleertjes. Die zijn oliebestendig en gaan vijf tot tien jaar mee. Voor moderne installaties met PE-leidingen zijn EPDM kraanleertjes beter, die zijn ozonbestendig en degraderen minder snel.
Als je twijfelt tussen een kraanleertje vervangen voor €3 of meteen de hele kraan voor €150-300, denk dan aan de levensduur. Een nieuw kraanleertje gaat vijf tot tien jaar mee. Een complete keramische mengkraan gaat vijftien tot twintig jaar mee. Als je kraan al tien jaar oud is en regelmatig probleempjes geeft, is vervangen vaak voordeliger.
De seizoenscheck die je geld bespaart
Oktober is niet alleen de maand van kraanproblemen, het is ook het ideale moment voor preventief onderhoud. De zomer is voorbij, je buitenkraan heeft zijn werk gedaan, en de winter komt eraan.
Mijn checklist voor herfstonderhoud:
- Buitenkranen: Sluit de binnenste afsluiter, tap de buitenkraan af en laat hem open staan. Dit voorkomt bevriezing.
- Keukenkraan: Ontkalken met azijn of citroenzuur, vooral de perlator (zeefje in de uitloop).
- Badkamerkranen: Check de doucheflexibel op scheurtjes en vervang indien nodig.
- CV-installatie: Ontluchten en druk controleren (1,5-2 bar is ideaal).
In de Glip, waar de historische kern met rijksmonumentale panden naast moderne uitbreidingen staat, zie ik vaak dat bewoners dit onderhoud overslaan. Die authentieke koperen leidingen in monumentale panden zijn prachtig, maar kwetsbaar voor vorst. Eén nacht -10°C en je hebt een gebarsten leiding.
Wat professionals anders doen
Je vraagt je misschien af: als ik zelf een kraanleertje kan vervangen, waarom zou ik dan €95-150 betalen voor een loodgieter?
Eerlijk antwoord: voor een simpel kraanleertje hoef je me niet te bellen. Maar er zijn situaties waarin ervaring het verschil maakt:
Diagnose: Ik zie in dertig seconden of het probleem bij de kraan zit of dieper in het systeem. DIY-pogingen mislukken in 35% van de gevallen omdat mensen het verkeerde onderdeel vervangen.
Gereedschap: Ik heb een momentsleutel die precies 15-17Nm aandraait. Te los en het lekt, te strak en je beschadigt de schroefdraad of het nieuwe kraanleertje.
Onderdelen: Ik heb altijd de juiste O-ringen, cartridges en kraanleertjes op voorraad. Jij moet drie keer naar de bouwmarkt.
Garantie: Als het na mijn reparatie opnieuw lekt, kom ik gratis terug. Bij DIY ben je opnieuw tijd en geld kwijt.
Vorige maand had ik een klus in een appartement uit de jaren tachtig in Zandvoortselaan En Berkenrode En Omgeving. De bewoner had zelf geprobeerd de badkamerkraan te repareren, maar had de cartridge te strak aangedraaid. Resultaat: een gebarsten kraanhuis en een reparatie van €280 in plaats van €95.
Waarom wachten duurder is
Dus, terug naar waar we begonnen. Dat tikken van je kraan is geen achtergrondmuziek waar je aan went. Het is een waarschuwing.
Een kraanleertje kost vijftig cent. Een cartridge €15-35. Een professionele reparatie €95-150. Waterschade door een gebarsten leiding? €1000-5000, en mogelijk niet gedekt door je verzekering.
Puck heeft die nacht geleerd dat uitstellen geen geld bespaart. Wim heeft geleerd dat sommige klussen toch beter aan een professional overgelaten kunnen worden. En Bernd? Die belt me nu elk najaar voor een preventieve check van al zijn kranen.
Ik ben 24/7 bereikbaar voor spoedhulp bij lekkages, maar eerlijk gezegd help ik je liever voordat het een spoedgeval wordt. Een preventieve check kost €75-125 en bespaart je gemiddeld één spoedmelding per vijf jaar. Reken maar uit.
En als je die check dit najaar nog wilt laten doen voordat de eerste vorst toeslaat? Bel me voor een afspraak. Of probeer het eerst zelf met de tips uit deze blog, ik hoor graag of het gelukt is.
Hoe weet ik of mijn lekkende kraan spoed is?
Als je kraan meer dan tien druppels per minuut lekt, krakende geluiden maakt of niet stopt na het dichtdraaien van de hoofdkraan, is het spoed. Bij minder dan vijf druppels per minuut zonder bijgeluiden kun je het meestal zelf oplossen of plannen voor een rustig moment. Waterstromen of bonkende geluiden vereisen directe professionele hulp.
Wat kost een kraanreparatie in Heemstede gemiddeld?
Een standaard kraanreparatie kost tussen €95 en €150, afhankelijk van het type kraan en de benodigde onderdelen. Spoedmeldingen in de avond of weekend hebben een toeslag van 50-100%, dus €90-130 per uur. Een complete kraanvervanging kost €150-300. Je krijgt altijd vooraf een vast tarief, zonder verrassingen achteraf.
Welke onderdelen gaan het vaakst kapot in Heemstede woningen?
In oudere villa’s uit de jaren twintig tot zestig zijn het vooral de kraanleertjes die na vijf tot tien jaar vervangen moeten worden. In appartementen uit de jaren zeventig en tachtig zie ik vaker O-ring problemen door kalkafzetting. Moderne serviceflats hebben meestal keramische cartridges die vijftien tot twintig jaar meegaan, maar ook daar ontstaan problemen door hard water of zandkorrels.
Kan ik preventief onderhoud zelf doen?
Ja, veel preventief onderhoud kun je zelf doen. Ontkalken met azijn, de perlator schoonmaken en buitenkranen winterklaar maken zijn eenvoudige klussen. Voor een volledige check van alle kranen, leidingen en koppelingen adviseer ik wel een professional, vooral in oudere woningen met koperen leidingen. Dat voorkomt verrassingen en kost €75-125 per jaar.
