Vorige week stond Steven uit de Rivierenbuurt met een natte kelder. “Komt het water van de hoofdleiding of mijn eigen aansluiting?” vroeg hij direct. Dat is precies de vraag die bepaalt wie er opdraait voor de kosten. Bij waterschade van €1.500 tot €5.000 wil je namelijk weten waar de verantwoordelijkheid ligt.
In Heemstede zie ik regelmatig verwarring over dit verschil. Zeker in oktober, als ik bezig ben met CV-checks voor de winter, komen eigenaren erachter dat hun leidingen verouderd zijn. En dan blijkt vaak dat ze niet weten waar hun verantwoordelijkheid begint. Dus laat ik het helder uitleggen.
Wat is precies de hoofdleiding
De hoofdleiding is het waterleidingnet van de netbeheerder tot aan je watermeter. In Heemstede is dat PWN die dit beheert. Deze leiding loopt vanaf de straat je tuin in, door de grond naar je meterkast. Meestal ligt die op minimaal 80 centimeter diepte om vorstschade te voorkomen.
Bij huizen in de Glip, vooral rond het Huis te Manpad, zie je vaak oudere hoofdleidingen van gietijzer uit de jaren 60 en 70. Die doen het meestal nog prima, maar bij vervanging betaalt PWN dat. Vanaf de meter ben jij aan zet. Volgens NEN 2768 moet die meterruimte aan specifieke eisen voldoen, en dat checken ze bij nieuwe aansluitingen streng.
De netbeheerder houdt de waterdruk tussen 2,8 en 3,2 bar in de Glip. Dat is belangrijk om te weten als je problemen hebt met drukverlies. Is de druk laag in heel de straat? Dan ligt het aan de hoofdleiding. Alleen bij jou? Dan zit het probleem na de meter.
Waar begint jouw huisaansluiting
Jouw huisaansluiting start direct na de watermeter. Vanaf dat punt ben jij verantwoordelijk voor alle leidingen, kranen en tappunten. In een gemiddelde Heemstede woning met WOZ-waarde rond €681.000 praat je over 40 tot 80 meter aan leidingen.
In de Rivierenbuurt, waar Steven woont, hebben de meeste huizen uit de jaren 70 koper binnenleidingen. Die gaan makkelijk 50 jaar mee. Maar in de oude kern van de Glip kom ik nog regelmatig loden leidingen tegen in panden van voor 1960. Die moet je vervangen, want lood in drinkwater is niet gezond. Kosten daarvoor lopen op tot €14.000 voor een complete vervanging.
Moderne uitbreidingen zoals Merlenhoven hebben PE-systemen of meerlagen leidingen. Die zijn flexibel, gaan nog langer mee en zijn 30% goedkoper in aanleg. Bij renovaties adviseer ik eigenaren vaak om meteen over te stappen op deze moderne materialen. Kost tussen €5 en €10 per meter, maar je hebt er decennia plezier van.
Verantwoordelijkheid bij lekkages
Steven zijn situatie was helder. Water sijpelde vanuit de meterkast richting kelder. Dus na de meter, zijn verantwoordelijkheid. Binnen 30 minuten stond ik bij hem. Bleek een knel koppeling die niet goed was aangedraaid bij eerdere werkzaamheden. Binnen een uur gedicht, maar had wel al €800 schade veroorzaakt.
Zit het lek voor de meter? Bel dan direct PWN op 088 223 4433. Zij komen dan met spoed. Na de meter? Bel mij op 085 019 76 16 en ik ben er binnen 30 minuten. Elke minuut telt bij waterlekkages, want schade loopt snel op.
Materialen en levensduur per type leiding
In Heemstede werk ik met verschillende materialen, afhankelijk van de situatie. Koper blijft de standaard voor zichtbare leidingwerk. Kost €8 tot €12 per meter in de Randstad, dus iets duurder dan in andere regio’s. Maar je krijgt er 50 jaar garantie op, en het ziet er netjes uit.
PVC gebruik ik vooral voor verborgen leidingen en renovaties. Goedkoper, tussen €3 en €7 per meter, en ook 50 jaar levensduur. Alleen moet je oppassen met te strakke bochten. PE-leidingen zijn flexibel en ideaal voor lastige hoeken. Die kosten €5 tot €10 per meter.
Bij rijksmonumentale panden in de Glip, zoals rond de Sint-Bavokerk, moet je soms authentieke koperen leidingen behouden voor het zichtbare werk. Dat drijft de kosten op, maar het hoort bij het karakter van zo’n pand. Achter de muren kun je dan wel modern materiaal gebruiken.
Seizoensgebonden risico’s
Oktober is de perfecte maand om je leidingen te checken. Voor de winter begint wil je weten of alles vorstvrij ligt. Leidingen die ondieper dan 80 centimeter liggen, zijn risicovol. In januari en februari zie ik de meeste barstleidingen door vorst. Dan praat je over spoedtarieven van €90 tot €130 per uur, bovenop de materiaalkosten.
In de Rivierenbuurt liggen de leidingen meestal keurig diep genoeg. Maar bij uitbouwen en aanbouwen zie ik regelmatig dat nieuwe leidingen te ondiep zijn aangelegd. Dat geeft problemen zodra het vriest. Warmtelint is dan een optie, maar beter is om meteen goed te leggen op 80 centimeter of dieper.
Kosten voor verschillende situaties
Een nieuwe waterleiding naar een toilet kost tussen €60 en €300, afhankelijk van de afstand en toegankelijkheid. Voor een keuken praat je over €200 tot €550, omdat je daar vaak meerdere tappunten hebt. Een complete badkamer aansluiten kost €250 tot €600.
Joshua uit Kennemerduin En Omgeving liet vorige maand zijn complete waterleiding vernieuwen. Oude loden leidingen eruit, moderne PE erin. Totale investering €14.000, maar zijn huis is nu klaar voor de volgende 50 jaar. Plus hij krijgt nu schoon drinkwater zonder gezondheidsrisico’s.
Hoofdleiding vervanging door PWN kost vanaf €231 per meter. Maar dat betaal je alleen als je een nieuwe aansluiting wilt of als de oude hoofdleiding privéterrein doorkruist dat je wilt herinrichten. Normale onderhoud en vervanging doet PWN zelf.
Wanneer heb je direct hulp nodig
\p>Grote lekkage met waterstraal? Stop direct de hoofdkraan en bel 085 019 76 16. Elke minuut telt. Waterschade loopt binnen een uur op van €500 naar €2.000. Bevroren leiding die barst? Zelfde verhaal. Water uit, verwarming aan, loodgieter bellen.
Druppelende lekkage bij de meterkast? Check eerst of het geen condens is van leidingen. Gebeurt vaak in oktober als de nachten kouder worden. Zie je echt water lekken? Dan heb je 24 tot 72 uur voordat schade ernstig wordt. Maar uitstellen heeft geen zin, want het stopt niet vanzelf.
Drukverlies in je hele systeem? Dat kan wijzen op een verborgen lekkage. Lekdetectie kost tussen €75 en €300, maar bespaart je vaak veel grotere schade. Ik gebruik daarvoor speciale apparatuur die precies aangeeft waar het lek zit, zonder dat ik overal gaten hoef te maken.
Normen en regelgeving waar je aan moet voldoen
NEN 1006+A1:2018 is de norm voor leidingwaterinstallaties. Die is wettelijk verplicht volgens het Bouwbesluit 2025, artikel 6.12 en 6.13. Als loodgieter moet ik daar certificering voor hebben. Doe je het zelf? Dan loop je risico op boetes en problemen met je verzekering bij waterschade.
Na elke installatie doe ik een druktest volgens het NEN 1006 protocol. Dat betekent het systeem 15 minuten op 1,5 keer de werkdruk zetten en checken of er druk wegvalt. Pas als die test slaagt, is de klus goed gekeurd. Sander uit de Schouwbroekerpolder had vorig jaar een klusser zonder certificering. Lekkage na twee maanden, verzekering dekte niet. Kostte hem €3.200 uit eigen zak.
Voor hoofdleiding werk eist PWN dat een erkend installateur het doet. Daar kom je als particulier niet onderuit. En terecht, want bij verkeerde aansluiting vervuil je mogelijk het hele drinkwaternet. Boetes daarvoor lopen in de duizenden euro’s.
Praktische tips voor Heemstede huiseigenaren
Check jaarlijks je meterkast op vocht en lekkages. Doe dat nu in oktober, voordat de winter begint. Kijk ook of je hoofdkraan nog soepel draait. Bij nood moet die direct dicht kunnen.
Ken je waterdruk. In de Glip is dat 2,8 tot 3,2 bar, in de Rivierenbuurt 2,9 tot 3,3 bar. Merk je plotseling drukverlies? Check eerst bij buren of zij het ook hebben. Zo niet, dan heb je een probleem na je meter.
Bij renovatie is het slim om meteen je leidingen te vernieuwen. Liggen de muren open? Dan kost het maar een fractie extra om van oud koper of lood over te stappen op moderne PE-leidingen. Uitstellen betekent later veel meer kosten.
Trouwens, isoleer leidingen in kruipruimtes en tegen buitenmuren. Kost €2 tot €5 per meter, maar voorkomt bevriezing. Zeker in oudere huizen in de Glip waar kruipruimtes vaak slecht geïsoleerd zijn.
Waarom je dit niet zelf moet doen
Ik snap de verleiding om kosten te besparen. Maar waterleidingen zijn geen hobby project. Een fout kost je €1.500 tot €5.000 aan waterschade. Zonder NEN 1006 certificering dekt je verzekering vaak niet. En bij hoofdleiding werk kom je er sowieso niet mee weg, want PWN controleert dat streng.
Moderne kliksystemen lijken makkelijk, maar verkeerd aangedraaide knelkoppelingen lekken binnen maanden. T-stukken die je afsluit maar niet verwijdert, geven bacteriegroei. Leidingen die te ondiep liggen, barsten bij vorst. Dat zijn fouten die ik elke winter zie bij doe-het-zelvers.
Een professional heeft de juiste gereedschappen. Lekdetectie apparatuur, drukmeter, vochtmeter voor condens check. Dat scheelt zoekwerk en voorkomt onnodige schade aan muren en vloeren. Plus je krijgt garantie op het werk. Bij mij 10 jaar op werkzaamheden.
Volgens mij is het belangrijkste verschil tussen hoofdleiding en huisaansluiting niet eens technisch. Het gaat om verantwoordelijkheid en risico. Voor de meter betaalt en repareert PWN. Na de meter ben jij aan zet, met alle kosten en risico’s die daarbij horen. Weten waar die grens ligt, bespaart je discussies met netbeheerders en verzekeraars.
Nu in oktober is het perfecte moment om je leidingen te laten checken. Voor de winter toeslaat wil je weten of alles goed zit. Bel 085 019 76 16 en ik kom langs voor een gratis inspectie. Liever voorkomen dan genezen, zeker als het om water gaat.
Wie is verantwoordelijk voor lekkages in Heemstede?
PWN beheert de hoofdleiding tot aan je watermeter. Vanaf de meter ben je zelf verantwoordelijk voor alle leidingen, kranen en tappunten. Bij lekkages voor de meter bel je PWN, daarna een erkend loodgieter. Waterschade na de meter komt voor je eigen rekening of via je woonverzekering.
Wat kost waterleiding vernieuwen in Heemstede?
Een toilet aansluiting kost €60 tot €300, keuken €200 tot €550, badkamer €250 tot €600. Complete vervanging van oude loden leidingen loopt op tot €14.000 afhankelijk van grootte woning. Materiaalkosten variëren: koper €8-12 per meter, PVC €3-7 per meter, PE €5-10 per meter. Randstad prijzen liggen 15 tot 20 procent hoger dan landelijk gemiddelde.
Hoe diep moeten waterleidingen liggen tegen vorst?
Minimaal 80 centimeter diep om vorstschade te voorkomen. Leidingen die ondieper liggen hebben risico op barsten bij strenge vorst in januari en februari. Bij uitbouwen en aanbouwen zie ik regelmatig te ondiepe aanleg. Warmtelint is een optie voor bestaande situaties, maar goede diepteligging is altijd beter.
Moet ik oude loden leidingen vervangen?
Ja, lood in drinkwater is ongezond. Veel huizen in de Glip van voor 1960 hebben nog loden leidingen. Vervanging kost tot €14.000 maar is noodzakelijk voor veilig drinkwater. Moderne PE of meerlagen leidingen gaan 50 jaar mee en voldoen aan NEN 1006 normen. Bij renovatie is het slim om meteen te vernieuwen.


































