Vorige week belde August me rond half acht ’s avonds. Zijn nieuwe hybride warmtepomp deed het niet meer, midden in een koude oktoberavond. “Ik dacht dat zo’n modern ding betrouwbaarder zou zijn,” zei hij gefrustreerd. Binnen een half uur stond ik in zijn woning in de Geleerdenbuurt. Het probleem? De oude koperen leidingen uit de jaren ’30 waren niet goed doorgespoeld na de installatie door een ander bedrijf. Vuil had de warmtewisselaar verstopt. Na een grondige spoeling draaide het systeem weer perfect. Dit soort situaties zie ik steeds vaker nu verduurzaming populairder wordt.
Als loodgieter verduurzamen woning Heemstede merk ik dat mijn vak de laatste jaren flink is veranderd. Waar ik vroeger vooral cv-ketels installeerde en lekkages repareerde, ben ik nu specialist in warmtepompen, zonneboilers en complexe regelsystemen. Deze verschuiving vraagt om nieuwe kennis, maar biedt ook geweldige kansen voor huiseigenaren die hun energierekening willen verlagen.
Waarom verduurzaming meer is dan een warmtepomp plaatsen
Veel mensen denken dat verduurzaming simpelweg betekent: oude cv-ketel eruit, warmtepomp erin. Maar zo simpel is het niet. Een goede verduurzaming begint met een grondige analyse van je woning. In de van Merlenbuurt werk ik vaak in villa’s uit de jaren ’20 met originele koperen leidingen. Die leidingen zijn prima, maar vereisen wel andere aansluitingen dan moderne meerlagenbuizen.
Bij verduurzaming kijk ik altijd naar drie aspecten:
- Isolatiewaarde: Een warmtepomp werkt optimaal bij lage aanvoertemperaturen (35-45°C). Zonder goede isolatie wordt dat lastig
- Bestaande installatie: Zijn de radiatoren groot genoeg? Hoe oud zijn de leidingen? Wat is de waterdruk?
- Gebruikersgedrag: Hoe gebruik je de verwarming nu? Wat zijn je verwachtingen?
Deze holistische aanpak voorkomt teleurstellingen. Ik zie regelmatig installaties van collega’s die technisch perfect zijn, maar niet aansluiten bij de woning of de bewoners.
Warmtepompen: de basis van moderne verwarming
Warmtepompen zijn het kloppend hart van woningverduurzaming. Maar niet elke warmtepomp past bij elke woning. In Heemstede werk ik vooral met drie types:
Hybride warmtepompen voor bestaande woningen
Dit is veruit de populairste keuze in wijken als de Geleerdenbuurt. Een hybride systeem combineert een kleine warmtepomp met je bestaande cv-ketel. Bij milde temperaturen draait alleen de warmtepomp, bij strenge vorst schakelt de ketel bij. De investering ligt tussen €4.500 en €7.000, waarvan je met ISDE-subsidie €2.000 tot €2.500 terugkrijgt.
Het grote voordeel? Je hoeft je bestaande installatie nauwelijks aan te passen. In een typische eengezinsrijtjeswoning uit de jaren ’70 in de Geleerdenbuurt installeer ik zo’n systeem vaak in één dag. De radiatoren blijven gewoon zitten, en je houdt de zekerheid van gas als backup.
All-electric warmtepompen voor volledige verduurzaming
Voor woningen met goede isolatie kies ik vaak een all-electric lucht/water warmtepomp. Deze vervangt de cv-ketel volledig. De investering is hoger (€8.000 tot €12.000), maar na subsidie blijft er €4.500 tot €8.500 over. En je bent volledig van het gas af.
Vorige maand installeerde ik zo’n systeem in een goed geïsoleerde woning aan het Valkenburgerplein. De bewoners hadden eerst hun dak en gevel laten isoleren, waarna we de warmtepomp plaatsten. Hun gasverbruik daalde van 1.400 naar 0 m³ per jaar. De elektrische kosten stegen wel, maar per saldo besparen ze €1.800 jaarlijks.
Waterzijdig inregelen: het verschil tussen succes en teleurstelling
Hier wordt vaak aan voorbijgegaan, maar waterzijdig inregelen is cruciaal. Zonder goede inregeling stroomt het warme water via de kortste route terug naar de warmtepomp. Sommige kamers blijven dan koud terwijl andere oververhit raken.
Bij waterzijdig inregelen stel ik de doorstroming door elke radiator en vloerverwarmingsgroep precies af. Dit doe ik met speciale flowmeters en vraagt enkele uren werk. De kosten? Ongeveer €325. Maar het kan tot 20% energiebesparing opleveren. In een gemiddelde Heemsteedse woning met een WOZ-waarde rond de €681.000 praat je over €300 tot €400 jaarlijkse besparing.
Zonneboilers: onderschatte duurzame investering
Zonneboilers krijgen minder aandacht dan warmtepompen, maar leveren uitstekende resultaten. Het systeem bestaat uit zonnecollectoren op je dak en een voorraadvat met naverwarming. Een huishouden van drie personen bespaart hiermee jaarlijks ongeveer 150 m³ gas.
De combinatie met vloerverwarming werkt perfect. Vloerverwarming vraagt lage temperaturen (30-40°C), precies wat een zonneboiler in de winter kan leveren. In de zomer dekt de zonneboiler vaak 80% van je warmwaterbehoefte.
Bij installatie let ik vooral op dimensionering. Vorige week plaatste ik een systeem in de van Merlenbuurt bij een gezin met vier personen. Ze hadden eerst een offerte van een ander bedrijf met veel te grote collectoren. Dat levert ’s zomers oververhitting en in de winter onvoldoende capaciteit. Ik koos voor een systeem met 4m² collectoren en een 200-liter boiler. Perfect in balans.
Vloerverwarming en lage temperatuurverwarming
Vloerverwarming is de ideale partner voor warmtepompen. Het systeem werkt met water van 30-40°C, terwijl traditionele radiatoren 60-80°C nodig hebben. Dit maakt vloerverwarming drie keer zo efficiënt voor warmtepompsystemen.
In nieuwbouw is vloerverwarming standaard, maar ook in bestaande bouw zie ik steeds meer renovaties. In appartementen aan het Valkenburgerplein plaats ik regelmatig dunne vloerverwarmingssystemen die slechts 2 cm opbouwhoogte vragen. Ideaal voor renovaties zonder grote verbouwing.
Waterzijdig inregelen van vloerverwarming
Bij vloerverwarming is waterzijdig inregelen nóg belangrijker. Elke groep heeft een andere leidinglengte en warmteverlies. Ik regel elke groep af op basis van:
- Ruimtegrootte en isolatiekwaliteit
- Leidinglengte per groep (verschilt enorm per ruimte)
- Vloerbedekking (tegels geleiden beter dan hout of tapijt)
- Gewenste temperatuur per ruimte
Dit proces vraagt expertise en geduld. Vorige maand regelde ik een systeem in de Geleerdenbuurt waar een andere installateur de vloerverwarming had geplaatst maar niet ingeregeld. De woonkamer was 23°C terwijl de slaapkamers maar 16°C werden. Na twee uur inregelen was alles in balans. De bewoners waren opgelucht, ze hadden al overwogen het hele systeem te vervangen.
Certificering en regelgeving vanaf 2025
De wetgeving rondom verduurzaming wordt strenger. Vanaf 2025 moet ik als installateur beschikken over verschillende certificeringen:
- F-gassen certificering: Verplicht voor warmtepompen met koudemiddelen zoals R32 of propaan
- BRL 200: Persoonlijke certificering voor installatiewerk
- BRL 100: Bedrijfscertificering met tweejaarlijkse controle
- STEK-certificering: Voor subsidieaanvragen en kwaliteitsborging
Deze certificeringen zijn niet vrijblijvend. Zonder correcte papieren mag je geen warmtepompen installeren en krijgen klanten geen subsidie. Ik investeer jaarlijks zo’n €3.000 in bijscholing en certificering. Dat klinkt veel, maar het garandeert dat mijn werk voldoet aan alle eisen.
Trouwens, let hier goed op bij het kiezen van een installateur. Ik krijg regelmatig telefoontjes van mensen die door een niet-gecertificeerd bedrijf zijn geholpen. Hun subsidieaanvraag wordt dan afgewezen, en ze zitten met een installatie die mogelijk niet aan de normen voldoet. Dat kan duizenden euro’s schelen.
Legionellapreventie in duurzame systemen
Dit is een onderwerp waar veel mensen zich zorgen over maken. Warmtepompboilers en zonneboilers werken op lagere temperaturen (45-55°C), precies het bereik waarin legionellabacteriën zich kunnen ontwikkelen. Maar met de juiste maatregelen is het risico minimaal.
Moderne systemen hebben ingebouwde preventie:
- Thermische desinfectie: Eenmaal per week warmt het systeem automatisch op tot 60-70°C gedurende minimaal 20 minuten
- Doorstroomprincipe: Hygiëneboilers werken zonder watervoorraad, waardoor stilstaand water wordt vermeden
- Elektrische naverwarming: Bij warmtepompen die geen 60°C halen, plaats ik een elektrisch element voor wekelijkse desinfectie
Na vakanties adviseer ik klanten altijd om alle kranen enkele minuten door te spoelen. Even heet water laten lopen voorkomt problemen. In mijn 25 jaar als loodgieter heb ik nog nooit een legionella-uitbraak meegemaakt bij correct geïnstalleerde en onderhouden systemen.
Slimme regeltechniek maakt het verschil
Een warmtepomp is zo goed als zijn regeling. Een verkeerde thermostaat kan het rendement halveren. Voor warmtepompen adviseer ik altijd modulerende thermostaten die de aanvoertemperatuur aanpassen aan de werkelijke warmtevraag.
Moderne thermostaten bieden belangrijke functies:
- Weersafhankelijke regeling: De thermostaat past de stooklijn aan op basis van buitentemperatuur
- Zoneregeling: Verschillende temperaturen per ruimte, bespaart tot 15%
- App-bediening: Handig, maar vooral nuttig voor aanwezigheidsdetectie
- Modulerende werking: Geen aan/uit schakeling maar geleidelijke aanpassing
Vorige maand installeerde ik een warmtepomp in de van Merlenbuurt waarbij de klant zijn oude aan/uit thermostaat wilde behouden. Ik heb hem uitgelegd dat dit het rendement met 30% zou verlagen. Hij koos uiteindelijk voor een moderne thermostaat, en zijn energieverbruik ligt nu precies waar het moet zijn.
Actuele subsidies maken verduurzaming betaalbaar
De overheid stimuleert verduurzaming flink. Voor 2025 zijn er twee belangrijke regelingen:
ISDE-subsidie voor warmtepompen
De Investeringssubsidie Duurzame Energie vergoedt een groot deel van de aanschafkosten:
- Hybride warmtepompen: €2.000 tot €2.500
- All-electric warmtepompen: €3.500 tot €5.500
- Zonneboilers: €350 tot €750 afhankelijk van oppervlak
Belangrijke voorwaarde: installatie door een STEK-gecertificeerd bedrijf binnen 24 maanden na aanschaf. Ik regel de subsidieaanvraag altijd voor mijn klanten. Dat scheelt gedoe en voorkomt fouten.
SEEH-subsidie voor isolatie
Voor isolatiemaatregelen ontvangen eigenaar-bewoners tot 30% van de kosten terug. Nieuw in 2025:
- Spouwmuur-, gevel- en dakisolatie: €1,25/m² extra vergoeding
- Triple glas: vergoeding stijgt van €65,50 naar €111/m²
- HR++ glas: van €23 naar €25/m²
En hier komt het mooie: bij combinatie van isolatie met een warmtepomp verdubbelt het isolatiesubsidie. Dus eerst isoleren, dan warmtepomp plaatsen. Dat is de slimme volgorde.
Seizoensgebonden aspecten van verduurzaming
Oktober is een uitstekende maand om te verduurzamen. De zomer is voorbij, maar het is nog niet echt koud. Perfect voor installaties zonder dat je zonder verwarming zit.
Herfstcontrole voor duurzame systemen
Voor de winter controleer ik bij bestaande installaties altijd:
- Waterdruk in het systeem (moet tussen 1,5 en 2 bar zijn)
- Werking van de naverwarming en legionellapreventie
- Ontluchting van radiatoren en vloerverwarmingsgroepen
- Vorstbeveiliging bij buitenunits (vooral bij vrijstaande woningen)
Warmtepompen hebben bij vriesweer een ontdooicyclus. Dat betekent dat het systeem korte tijd stopt met verwarmen om ijs van de buitenunit te verwijderen. Veel mensen schrikken daarvan, maar het is volkomen normaal. Ik leg dit altijd uit bij installatie, maar toch krijg ik in januari regelmatig bezorgde telefoontjes.
Zomeroptimalisatie
In de zomer draait het om optimalisatie:
- Instellen van zomerstand op warmtepompen (verwarming uit, alleen warm water)
- Controle zonneboilers op oververhitting bij langdurig warm weer
- Legionellapreventie bij lagere warmwatervraag (mensen douchen korter)
- Onderhoud en reiniging van filters
Tussen haakjes, moderne warmtepompen kunnen ook koelen. Deze functie wordt steeds belangrijker met warmere zomers. Het werkt via je vloerverwarming of speciale fan-coils. Kost weinig energie en zorgt voor aangenaam comfort.
Praktijkvoorbeelden uit Heemstede
Jaren ’30 villa in de van Merlenbuurt
Een prachtige villa met originele details, maar slecht geïsoleerd. De bewoners wilden verduurzamen zonder het karakter aan te tasten. Mijn aanpak:
Eerst binnenspouwmuurisolatie en dakisolatie (investering €12.000, subsidie €3.600). De karakteristieke glas-in-loodramen bleven behouden, maar we plaatsten voorzetramen met HR++ glas. Daarna installeerde ik een hybride warmtepomp (€6.500, subsidie €2.400).
Door de gefaseerde aanpak bleef de investering beheersbaar. Het gasverbruik daalde van 2.400 naar 700 m³ per jaar. De terugverdientijd is ongeveer 9 jaar, maar het comfort is enorm verbeterd. En de WOZ-waarde? Die steeg met €15.000 door de verduurzaming.
Rijtjeswoning in de Geleerdenbuurt
Een typische eengezinswoning uit de jaren ’70 met matige isolatie en kleine radiatoren. Het gezin wilde volledig van het gas af. Mijn advies:
Eerst dakisolatie en HR++ glas (investering €8.000, subsidie €2.400). Daarna grotere radiatoren in de slaapkamers en een all-electric warmtepomp (€10.000, subsidie €4.500). Ook plaatste ik een zonneboiler voor warm water (€3.500, subsidie €500).
Totale investering €21.500, waarvan €7.400 subsidie. Netto investering €14.100. Het gasverbruik daalde van 1.600 naar 0 m³. De elektrische kosten stegen met €800 per jaar, maar de gasbesparing is €2.200. Per saldo dus €1.400 jaarlijkse besparing. Terugverdientijd ongeveer 10 jaar.
Veelgestelde vragen over verduurzaming
Werkt een warmtepomp ook in een oude woning?
Ja, maar vaak heb je aanvullende maatregelen nodig. In de van Merlenbuurt werk ik regelmatig in villa’s uit de jaren ’20. Met goede isolatie en eventueel grotere radiatoren werkt een warmtepomp prima. Ik maak altijd eerst een warmteverliesberekening om te bepalen wat nodig is. Soms is een hybride systeem de beste keuze.
Hoe lang duurt de installatie van een warmtepomp?
Een hybride warmtepomp installeer ik meestal in één dag. Een all-electric systeem vraagt twee tot drie dagen, vooral als ik radiatoren moet vervangen of leidingwerk moet aanpassen. Bij complexe situaties met vloerverwarming kan het een week duren. Ik plan altijd zo dat je nooit zonder verwarming zit.
Wat kost onderhoud van een warmtepomp?
Ik adviseer jaarlijks onderhoud, kost ongeveer €175 tot €225. Daarbij controleer ik de werking, reinig filters, check de koudemiddeldruk en test de legionellapreventie. Warmtepompen zijn betrouwbaar, maar preventief onderhoud voorkomt storingen en verlengt de levensduur. Volgens mij is dat geld goed besteed.
Maken warmtepompen veel lawaai?
Moderne warmtepompen zijn stiller dan een koelkast. De buitenunit produceert ongeveer 35-45 decibel op 5 meter afstand. Dat is vergelijkbaar met een rustig gesprek. Door goede plaatsing en trillingdempers voorkom ik overlast. In de Geleerdenbuurt met rijtjeswoningen let ik extra op de plaatsing om buren niet te storen.
Mijn persoonlijke aanpak bij verduurzaming
Na 25 jaar als loodgieter heb ik geleerd dat elk huis anders is. Wat in de ene woning perfect werkt, kan in de andere teleurstellen. Daarom begin ik altijd met een grondige analyse. Ik kom langs, bekijk de installatie, meet de isolatiewaarde en praat over verwachtingen.
Daarna maak ik een stappenplan. Vaak adviseer ik een gefaseerde aanpak: eerst isoleren, dan verduurzamen. Dat houdt de investering per jaar beheersbaar en zorgt voor optimale resultaten. En ik ben altijd eerlijk over wat wel en niet haalbaar is. Soms is een hybride systeem verstandiger dan volledig elektrisch, ook al klinkt dat minder spectaculair.
Na installatie blijf ik betrokken. Ik kom na een maand terug om te checken of alles goed werkt en of je vragen hebt. En natuurlijk ben ik 24/7 bereikbaar voor spoedhulp. Want ook de beste installatie kan onverwacht problemen geven, zoals bij August vorige week.
Verduurzaming is geen project dat je even snel doet. Het vraagt voorbereiding, expertise en nazorg. Maar met de juiste aanpak maak je je woning comfortabeler, duurzamer en goedkoper in gebruik. En daar doe ik het voor. Bel gerust voor een vrijblijvend adviesgesprek op 085 019 76 16. Dan kijken we samen wat de beste aanpak is voor jouw woning.
